Sinema Nedir? | Sinema’nın Geçmişi ve Geleceği

Bugün bir sanat dalı olan sinema hakkında Sinema Nedir? başlığı altında siz okuyucularımızı bilgilendirmek adına buradayız. Sinema’nın başlangıcı olarak kabul edilen Lümiere Kardeşler‘in 1895 yılında geliştirdikleri Cinematograf aygıtı ile Paris-Grand Cafe’de yaptıkları, ilk gösterimin üzerinden 124 yıl geçti. İlk yıllarda işlevi tam olarak anlaşılmayan tılsımlı aygıt Cinematograf yoluyla gerçekleştirilen görüntü kayıtları, sinema adıyla kısa sürede sanat dünyasında yerini aldı.

Sinema Nedir?

Sinema için görüntü kayıtları tek başına bir şey ifade etmiyordu. Kaydedilecek konunun seçimi ve belirli bir anlatım unsuru içermesi sorunuyla karşılaşan ilk sinemacılar; edebiyat, tiyatro ve plastik sanatlarının anlatım unsurlarındaki gelişmeler ışığında çözüm arayışlarına yöneldiler.

Bu arayışlar sonucunda öyküleme, görsel düzenlemeler ve çekilen görüntülerin sıralamasında ulaşan estetik düzey, sinemayı her geçen gün yeni sanat payesine doğru taşıdı. Sinemanın ilk yıllarındaki görüntü kayıt ve gösterim aygıtlarından hızla yaşanan teknolojik gelişmeler, kaydedilirken görüntünün estetik düzeyi ve çerçeve düzenlemeleri konularında pek çok yeni denemenin yaşanmasına yol açtı.

Kurgu üzerine Sovyet ve Amerikalı sinemacıların yapmış oldukları deneyler sonucu geliştirdikleri yöntemler, sinemanın 7. sanat olmasında çok büyük bir rol üstlendi. Kuşkusuz sinema 7. sanat olarak eğer diğer sanat sanatların anlatım yöntemlerinden fazlasıyla etkilendi. Aristo‘dan günümüze ulaşan dram sanatının anlatım yöntemleri, sinemayı fazlasıyla da etkilemiştir.

Özellikle öykü ve romanın öykü geliştirme teknik ve yöntemleri sinemanın temel anlatım formlarına dönüştü. Günümüzde önemli bir sektör haline gelen ve çok sayıda alt dala ayrılarak, giderek karmaşıklaşan sinema, kendine özgü bir dil yaratabilmenin sancılarını yaşamaktadır.

Sinemanın Türleri

• Belgesel : Genelde nesnelerin ve olayların gerçek yaşamda oldukları gibi  görüntülenmesine dayanır.
• Konulu : Sinemadaki çoğu film konulu dur. Öykülü anlatım şekline sahiptir.
• Deneysel : Yeni anlatım biçimleri deneyen filmleri içerir.
• Canlandırma : Cansız maketlerin hareketlendirilerek perdeye yansıtıldığı filmleri içerir

Sinemanın Kalbi : Senaryo

Senaryonun ne olduğu hakkında pek bilgisi olmayanları bilgilendirmek gerekir ise ; Senaryo seyircinin ne göreceğini, ne işiteceğini, perdeye geliş sırasıyla yazılan metindir. Görülen ve duyulanlar, senaristin istediği, yönetmenin de bu isteği yerine getirdiği ya da senaristin isteğine eklemlediği ölçüde seyircide düşünce ve duygu yaratacaktır. Senaristin işi, seyircinin peşine takılacağı bir düş ortamı tasarlamaktır.

Bir senaryo ana fikirden yola çıkar. Senaryo yazılırken önce bunun “Sinopsis”i sonra “Tretman”ı yazılır. Sinopsis, senaryoda olup biteceklerin özeti, kısa öyküsüdür. Ağırlıklı olarak öykü hakkında fikir verir, öykülendirme unsurları açısından zayıf bir metindir.

Tretman ise Sinopsiste ana hatları belirtilen öykünün daha ayrıntılı bir hale getirildiği, öykülendirme nin başladığı aşamadır. Bu aşamada edebiyat yerini film tasarımlarına bırakır ve görselleştirme önem kazanmaya başlar.

Sinemayı Görsel Anlamda Zirveleştirmek

Hem göze hem de diğer duyu organlarına ulaşan sonsuz sayıda uyarıcı kargaşası içine doğan insan, daha ilk yıllarından itibaren bunları ayıklamayı, düzenlemeyi ve anlamlandırmayı öğrenir. Kaostan kurtulup güvenli ve anlaşılır bir dünyada yaşamanın başka çaresi yoktur çünkü…

Gereksiz veriler çöpe atılacak, kullanılabilir olanlar ise sınıflandırılacak, kendileri için oluşturulmuş klasörlere ya da raflara kaldırılacak ve gelecekte hızla ulaşılabilecek bir ürün haline gelecektir. Benzer verilerin işlenerek gruplandırılması bir bütüne atfedilmesi daha sonra da hayati bir önem arz edecek olan hızla anlamlandırma yeteneği için kaçılmaz bir süreçtir.

Sinema, fotoğraf gibi görüntü sanatları kaçınılmaz olarak görüntünün insanla ilişkisindeki bu doğallığı ve gücü kullanır. Her ne kadar sinemacılar sözlü dilin soyut anlamını öne çıkarmak adına görüntüyü alabildiğine etkisizleştirme denetlemeleri yapmışlarsa da sinemanın her şeyden önce bir görüntü sanatı olduğu su götürmez bir gerçektir ve anlatımı büyük ölçüde  görüntülere dayanmaktadır.

Kurgunun Dili

Kurgu; çeşitli çekimlerin çeşitli kurallara ve yollara uygun olarak arka arkaya belirli bir anlayışa uygun olarak sıralanmasıdır. Bu sıralamada; bir çekimden, diğerine ne zaman ve nasıl geçileceği, çekimlerin sırası ve süresinin ne olacağı, görüntüsel sürekliliğin nasıl elde edileceği önemini taşır.

Kurgu; eldeki çekimler arasında çekimler yapmak, bunları çevirim oyunculuğundaki sıralarına göre dizmek, bu çekimlerin uzunluklarını büyük bir titizlikle saptamak, çekimlerin içerik yönünden ilişkilerini göz önüne almak, bunların belirli bir anlatıma göre düzenlemektir.

İnsan çevresiyle olan etkileşiminde, duygu organları aracılığıyla gelen bilgileri, anladığında daha önce depolanmış olan bilgilerle karşılaştırarak, neden-sonuç ilişkisi üzerinde bir yoruma varır. Bu insanın bilinç akışıdır. Bu bilinç akışı ise sinematografideki kurguya benzer bir süreç izler.

Aydınlatma

Aydınlatma; fotoğraf, film ve televizyon görüntüsü oluşturmada en yaşamsal ögedir. Göz gibi kameralarda, görüntü algısını oluşturabilmek için öncelikle belirli bir miktarda ışığa gereksinim duyulur. Diğer bir deyişle ışıkla estetik oluşturmadan önce, kameranın bulunduğu ortam için yeterli ışık seviyesini ayarlamak teknik araçlar gerektirir. Gereken ışığın teknik açıdan yoğunluğunu belirlemek, sinemada kullanılan filmin özelliklerini bilmeyi gerektirirken, TV’de ise kamera tüplerinin veya CD’lerinin minimum ve standart ışık koşullarının altındaki çalışma ışık yoğunluklarını bilmeyi gerektirmektedir.

Etkili bir aydınlatma, bir filme ya da TV yapımının yaşamsal katkıda bulunur. Etkili aydınlatma kavramı gerçekleştirilecek filmin veya TV filminin senaryosunun gerektiği atmosfer koşullarıyla da ilgilidir. Bu süreç salt temel aydınlatmayı içeren bir aydınlatma olabileceği gibi, var olan ortamın gerçek ışık değerlerini oluşturmaya yönelik ya da senaryonun gerektirdiği özel dramatik aydınlatma yöntemlerini içerir.

Sinema hakkında bilgiler paylaştığımız içeriğimizi burada sonlandırıyoruz. Siz sinemaseverler için yakın tarihte düzenleyip içeriğe yenilerini ekleyeceğimiz Sinemaya Giriş serimiz için bizi takip etmeyi unutmayın. Bir sonraki içeriğimizde görüşmek üzere, sağlıcakla kalın!